Φουτουρισμός
Ιταλικό καλλιτεχνικό και λογοτεχνικό κίνημα. «Ψυχή» του κινήματος υπήρξε ο ιταλός ποιητής και συγγραφέας Φ.Τ. Μαρινέτι, ο οποίος και δημοσίευσε το 1909 (στη γαλλική εφημερίδα Φιγκαρό) το Μανιφέστο του Φουτουρισμού. Το 1910, τρία ακόμα φουτουριστικά μανιφέστα κυκλοφόρησαν, ανάμεσα στα οποία και το Μανιφέστο των Φουτουριστών Ζωγράφων. Η λατρεία της μηχανής, η απόρριψη της τέχνης του παρελθόντος και η προπαγάνδιση της καταστροφής των μουσείων ήταν μερικές από τις βασικές ιδέες των φουτουριστών. Οι φουτουριστικοί πίνακες απεικόνιζαν πρόσωπα και αντικείμενα εν κινήσει, ενώ η φουτουριστική ποίηση χρησιμοποιούσε εικόνες από τον κόσμο της βιομηχανίας και ένα συνειδητά διαστρεβλωμένο λεξιλόγιο. Παρ’ όλο ότι ο κινηματογράφος χαιρετίστηκε σαν ιδεώδες εκφραστικό μέσο, καθαυτό φουτουριστικές ταινίες δεν γυρίστηκαν ποτέ. Μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, οι τύχες του φουτουριστικού κινήματος συνδέθηκαν σε μεγάλο βαθμό με εκείνες του Φασισμού. Οι Μποτσιόνι, Καρά, Μπάλα, Ρούσολο και Σεβερίνι υπήρξαν οι σημαντικότεροι εκπρόσωποι του Φουτουρισμού στη ζωγραφική και τη γλυπτική, ο Σαντ’ Ελία στην αρχιτεκτονική, ο Ρούσολο (και πάλι) στη μουσική και οι Παπίνι και Σοφίτσι στη λογοτεχνία. «Παρακλάδι» του Φουτουρισμού θα μπορούσε να θεωρηθεί ο σιμουλτανεϊσμός του Ντελωναί, ενώ πολλά είναι τα κοινά σημεία ανάμεσα στο Φουτουρισμό και τον Κυβισμό και αναμφισβήτητη η επίδρασή του σε ζωγράφους όπως ο Λεζέ και ο Ντυσάν. Ένα ιδιαίτερο τέλος μίγμα Φουτουρισμού και Κυβισμού αποτέλεσε ο ρωσικός κυβο-φουτουρισμός, με κύριους εκπροσώπους του τον Μάλεβιτς στις εικαστικές τέχνες και τους Μαγιακόφσκι και Χλέμπνικοφ στην ποίηση.